TRANG TỬ CHỬI NGƯỜI!

Trang Tử (360 - 280 tr.Cn), người huyện Mông thuộc nước Tống, người kế thừa học thuyết Vô Vi của Lão Tử. Tính ông thích tự do tự tại, khinh khi phú quí, khí khái mà cao ngạo, cay độc mà dí dỏm. Ông đặc biệt rất ghét những kẻ hám tiền, cậy quyền cậy thế. Trên ông chửi từ vua, dưới thì công khanh trọng thần không ai là không chửi.

Người nước Tống tên là Tào Thương khi đi sứ nước Tần chỉ có năm cỗ xe. Vì được lòng nên vua Tần ban cho một trăm cỗ. Khi về gặp Trang Tử, Tào Thương nói:

- Ở trong đường hẻm của một xóm nghèo khổ, quẫn bách đến nỗi phải bện dép để mà sống, đói tới nỗi cổ ngỏng mặt xanh xao đó là sở đoản của Thương tôi. Thế rồi, một bữa gặp vua của một nước vạn cỗ xe được tặng trăm cỗ, đấy là sở trường của Thương tôi.

Trang Tử đáp:

- Ta nghe nói vua Tần bị bệnh vời bọn Y sĩ đến chữa. Cứ mổ một cái ung nhọt thì vua Tần thưởng cho một cỗ xe; lại có lệnh, kẻ nào liếm trĩ cho vua thì thưởng năm cỗ xe. Việc càng đê tiện thì thưởng càng nhiều. Ông có phải đã trị bệnh trĩ cho vua Tần không, sao mà được thưởng nhiều xe vậy? Thôi ông mau mau cút đi!

  Trang tử

Ít lâu sau, lại có một người đến bái kiến vua Tống được ân tứ mười cỗ xe. Người đó đánh mười cỗ xe lại khoe với Trang Tử. Trang Tử nói:

- Bên bờ Hoàng Hà có một gia đình nghèo, sống nhờ nghề đan cỏ ngải. một hôm, một người con lặn xuống vực, vớt được một viên ngọc châu đáng giá ngàn vàng. Người cha bảo con: “Lấy một phiến đá đập bể nó đi! Một viên ngọc đáng giá ngàn vàng tất phải ở dưới cằm một con rồng đen trong một vực sâu chín đợt. con lấy được nó chắc là khi con rồng đó đang ngủ; nó mà tỉnh dậy thì còn gì là đời ?”. Nước Tống ngày nay còn sâu hơn cái vực chín đợt, mà vua Tống còn hung dữ hơn con rồng đen. Nhà ngươi được mười cỗ xe chắc là trong lúc ông ta đang ngủ; ông ấy mà tỉnh thì tất ngươi bị nát thây mất!

    Ngay đối với bạn bè thân thiết, khi cần ông cũng tuôn ra những lời cay nghiệt mà không kiêng nể.

    Huệ Thi (bạn của Trang Tử) làm Tể Tướng nước Lương, nghe tin Trang Tử qua Lương, sợ Trang tranh ngôi Tể Tướng của mình. Huệ Thi cho người đi tìm Trang khắp nước suốt ba ngày ba đêm. Khi gặp, Trang thấu hiểu tâm lý của Huệ, bảo:

- Ông có biết một con chim ở phương Nam mà người ta gọi là con uyên sồ (một loài chim Phượng) không? Khi nó cất cánh từ Nam hải lên Bắc hải, không phải là cây ngô đồng thì nó không đậu, không phải là hột luyện thì nó không ăn, không phải là nước suối ngọt thì nó không uống. Một con chim cú đang rỉa xác một con chuột thấy nó bay ngang (sợ nó tranh ăn), ngửng lên nhìn nó, kêu lớn lên để dọa nó. Nay ông vì (cái ngôi Tể Tướng) nước Lương mà cũng muốn kêu lên mà dọa tôi sao?  

Shaolaojia sưu tầm.