Chửi cũng phải có tính xây dựng

Hôm ấy, cụ Bá cho người gọi Chí đến nhà. Mới đến nơi, cụ Bá đã mắng luôn:

- Anh Chí chửi cũng phải có tính xây dựng chứ, chửi bừa chửi bãi thì chính quyền người ta gô cổ lại cho tù mọt gông đấy.

Chí liền nhăn nhở:

- Ôi thế thì tốt quá, cụ nói với chính quyền một tiếng cho con đi tù sớm thì con đội ơn cụ lắm. Vào tù được ăn ngày ba bữa no, có quần áo lành lặn để mặc, có chỗ che mưa che nắng, thực hơn gấp vạn lần cái kiếp lang thang đầu đường xó chợ của con bây giờ đấy ạ.

Cụ Bá hạ giọng:

- Nói thế chứ tù cũng có số có suất, đâu phải ai muốn cũng được vào đâu. Anh Chí có nhớ chuyện đám tuần đinh xóm dưới bắt được đứa trộm chó bèn bảo nhau đánh chết luôn cho đỡ tốn cơm tù nuôi nó không? Thật là thất nhân thất đức quá đi mất.

Chí nói với cụ Bá:

- Bẩm cụ, con tối dạ, chữ nghĩa đong chưa đầy cái lá tre, chả biết cái "tính xây dựng" nó là gì, mong cụ cắt nghĩa cho con hiểu.

Cụ Bá nhẹ giọng:

- Chữ nghĩa phức tạp lắm, nhưng nói cho dễ hiểu thế này thôi. Anh Chí chửi dân cái làng này xấu tính, hay đổ rác bậy, hay nói điêu, lười làm hay ăn, thì là chửi có tính xây dựng. Vì những thói hư tật xấu ấy ai cũng biết cả, anh Chí có chửi thì người ta xấu hổ mà sửa cho tốt lên. Nhưng anh Chí chửi chuyện ông Đội vòi tiền của đám con buôn ở chợ hay chuyện ông Lý ăn bớt tiền sưu thuế là không có tính xây dựng, vì mấy chuyện ấy đâu có gì làm bằng chứng, chửi thế tức là vu vạ người nhà nước, hậu quả khôn lường.

Chí liền nói:

- Bẩm cụ, chuyện người nhà nước thì con biết ất giáp gì đâu. Số là tháng trước ông Lý gọi con đến, cho con uống một bữa say bí tỉ rồi bảo con chửi chuyện ông Đội. Ông Lý nói sao thì con chửi vậy thôi. Rồi mấy hôm trước ông Đội gọi con qua, không thèm để bụng chuyện con chửi ông ấy, mà còn cho con uống say một trận đã đời rồi bảo con chửi ông Lý chuyện kia. Đấy đầu đuôi câu chuyện nó thế. Cụ bảo con phải làm sao, chớ con đâu có dám trái ý mấy ông lớn?

Cụ Bá cười nhạt:

- Thôi bây giờ anh Chí cứ nhớ thế này nhé, chửi ai thì chửi, chửi gì thì chửi, nhưng hễ cứ động đến nhà tôi thì chừa ra nhé. Đây có mấy hào bạc, anh Chí cầm lấy mà uống rượu.

Chí ra về, rẽ vào quán rượu uống tì tì đến lúc say bí tỉ mới móc tiền ra trả. Chủ quán lấy sạch không trả lại đồng nào, Chí hỏi tiền thừa thì chủ quán nói là tiền đó bù vào chỗ nợ tiền rượu những lần trước vẫn còn chưa đủ. Hắn bực mình nghĩ bụng dân làng này thật đê tiện, dám lừa đảo cả ông, thế phải chửi cho một trận. Hắn vừa đi vừa chửi:

- Tiên sư cái làng này, toàn dân lừa đảo!

Chửi được dăm câu, hắn chợt nhớ lời cụ Bá dặn, thế là hắn chửi tiếp:

- Tiên sư cái làng này, toàn dân lừa đảo, trừ nhà cụ Bá!