"Hội nhập và hợp tác quốc tế" là xu hướng phát triển tất yếu của tất cả các quốc gia trên thế giới hiện nay. Trong lĩnh vực TDTT nói chung và bộ môn võ thuật nói riêng, chính sách "mở cửa và hội nhập" của Đảng và nhà nước cũng đã tạo nhiều điều kiện thuận lợi, cơ hội phát triển cho các võ phái trong nước đồng thời cũng tạo ra khó khăn, thách thức, nguy cơ tụt hậu của Võ thuật Việt Nam trước sự tấn công và có phần lấn lướt của các võ phái ngoại nhập. Làm thế nào để xiển dương võ phái, xiển dương võ thuật của nước nhà là trách nhiệm chung của tất cả mọi người.

       Với tinh thần giữ gìn, phát huy và cổ súy cho truyền thống võ học của nước nhà, Website võ thuật Thiều gia xin trân trọng giới thiệu cùng võ lâm đồng đạo bài viết của Tg: Thiện Tâm – Hoàng Triều giới thiệu về kỹ thuật của Vovinam đăng trên NSVT số 8.2005.

ĐẶC TRƯNG KỸ THUẬT CỦA VOVINAM – VIỆT VÕ ĐẠO      

       Dựa trên nền tảng võ và vật của dân tộc, đồng thời nghiên cứu tinh hoa của các môn võ khác trên thế giới để dung nạp, thái dụng và hóa giải, nhất là cải tiến nền tảng kỹ thuật của mình theo nguyên lý Cương – Nhu phối triển, hệ thống kỹ thuật (đòn thế, bài bản… ) của môn phái Vovinam – Việt võ đạo khá phong phú, đa dạng, và mang một số nét đặc trưng.

               1.Tính thực dụng:

Đây là đặc trưng nổi bật nhất của VVN. Thay vì phải mất một thời gian luyện tấn, đi quyền rồi mới học phản thế;,võ sinh VVN được HLV hướng dẫn ngay các thế khóa gỡ (khi bị nắm tóc, nắm áo, nắm tay, bóp cổ, ôm ngang…), phản đòn căn bản (khi bị đấm, đá, đạp…) song song với những ký thuật gạt, đấm, đá, chém, té ngã… ngay từ các buổi tập đầu tiên. Đây là tư duy khá mới mẻ của cố Võ sư Nguyễn Lộc vào những năm cuối thập kỷ 30, nhằm giúp võ sinh có thể tự vệ hữu hiệu được ngay. Tính thực dunggj đó không những phù hợp với hoàn cảnh xã hội lúc bấy giờ mà càng hợp lý và có giá trị đối với thời đại ngày nay, vì võ sinh không chỉ tập trung thời gian cho việc luyện võ mà còn có nhiều nhu cầu và nhiệm vụ thiết yếu như: học hỏi thêm một số lãnh vực khác (văn hóa, nghiệp vụ…), giải trí, mưu sinh…

2.  Tính liên hoàn:

       Một đòn thế VVN tung ra luôn luôn phải có tối thiểu ba động tác. Thí dụ: muốn phản đòn đấm thẳng tay phải (H.1) của đối phương, võ sinh sẽ bước chân trái sang bên trái cùng lúc tay phải gạt tay đấm đối phương để tránh né (H.2 và H.3) sau đó phản công bằng cách dùng tay trái chém vào mắt (H.4) và kết thúc bằng cú đấm thấp tay phải vào bụng đối phương (H.5); hoặc thế chiến lược (liên hoàn tấn công) số 1 bao gồm cú chém úp bàn tay trái vào mắt, bồi thêm cú đấm thấp tay phải vào bụng và tiến chân phải lên dùng trỏ phải đánh vào thái dương (huyệt khúc tân) của đối phương. Nói chung, có thể đó là những động tác liên hoàn bằng tay (chém, xỉa, đấm, bật, trỏ…) hay bằng chân (đá, đạp, quyets, cài, móc…), hoặc đòn tay đi kèm với đòn chân (chém, quyets, triệt, ngã…). Lối ra đòn này nhằm chiếm thế thượng phong khi tự vệ và chiến đấu phù hợp với thể tạng gọn gàng và nhanh lẹ của người Việt Nam, đông thời cũng là biện pháp trường hợp 1 hoặc 2 đòn ban đầu đánh chưa trúng đích.

              Thị Phạm Võ sư Nguyễn Tấn Thịnh và Võ sư: Nguyễn Hồng Quỳ.

3.  Nguyên lý Cương – Nhu phối triển:

Lúc bị tấn công, võ sinh thường né tránh (nhu), rồi mới phản công (cương). Song song đó, VVN cũng có nhiều kỹ thuật tấn công nhưng vẫn đảm bảo nguyên lý này; chẳng hạn như khi tung một cú đá tấn công hoặc phản công (cương) vào thân thể đối phương, võ sinh phải dùng tay che mặt và bảo vệ hạ bộ để thủ (nhu). Ngay trong phương pháp luyện tập té ngã (không nguy hiểm, không đau), võ sinh phải lên gân và co tròn thân người lại (cương), sau đó lăn tròn thân người lúc ngã xuống (nhu) để hóa giải lực tấn công của đối phương và sức rơi của trọng lượng cơ thể. Nhờ vậy, võ sinh VVN tập luyện đòn thế và té ngã trên sàn gạch bình thường như trên thảm.

Nói khác đi, hệ thống ký thuật VVN bao gồm những thế nhu nhuyễn, các đòn cương mãnh và ngay trong bản thân từng đòn thế cũng chứa đựng sự kết hợp giữa cương – nhu, giống như sự giao hòa giữa âm – dương trong thiên nhiên và xã hội. Cương nhu phối triển không đơn thuần là sự bao hàm cả hai tính cương và nhu mà nó linh động, biến hóa. Có lúc cương nhiều nhu ít; có lúc cương ít, nhu nhiều; có lúc nửa cương nửa nhu, tùy theo từng hoàn cảnh cụ thể. Nguyên lý này còn thể hiện trong đời sống tinh thần và cách hành xử của võ sinh VVN vì: “Cương tượng trưng sự hào hùng, ý chí sắt thép, lòng cương quyết và đức dũng của con nhà võ. Nhu biểu tượng tính nhu hòa, điềm đạm và lòng nhân của người võ sĩ. Có cương mà thiếu nhu sẽ không biến hóa, linh hoạt theo từng hoàn cảnh cụ thể. Ngược lại, có nhu nhưng thiếu cương sẽ không phát huy được hiệu quả tối đa:.

4.  Vận dụng các nguyên lý khoa học:

Cũng như các võ phái khác, kỹ thuật VVN vận dụng các nguyên lý khoa học vào võ thuật như: lực ly tâm (các thế xoay người, gạt, đỡ, đấm đá, đánh chỏ… theo hình vòng cung hoặc vòng tròn); lực đòn bẩy (các thế bẻ, khóa, gảy, móc, chặn…); lực xoáy (các thế đấm thẳng…), lực co gấp và sức bật (các đòn quăng. Quật, vật, nhảy…), v.v… hầu giúp võ sinh ít hao tốn sức lực khi thi triển đòn thế mà vẫn đạt hiệu quả cao.

Đặc biệt, các đòn chém quyets, chém triệt, chỏ triệt (lực chân và tay đánh cùng lúc nhưng nghịch chiều), triệt ngã (lực tay và lực chân đánh cùng lúc và cùng chiều) cùng các thế quặp cổ (bất ngờ tung ra khi đối phương bất cẩn, lảo đảo… ) trong hệ thông đòn chân cơ bản được sử dụng để đánh ngã đối phương cũng là một đặc trưng kỹ thuật quan trọng của VVN.

5.  Nguyên tắc “một phát triển thành ba”:

Một điểm đáng chú ý khác là các bài đơn luyện (quyền tay không, quyền có binh khí), song luyện (2 võ sinh thực hiện liên tục một số đòn thế tay không hoặc có vũ khí theo qui ước), đa luyện (3 – 4 thực hiện liên tục một số đòn thế tay không hoặc có vũ khí theo qui ước) chính là sự kết nối hợp lý các khóa gỡ, các thế phản đòn căn bản… để tạo điều kiện thuận lợi cho võ sinh ôn luyện. Đây chính là nguyên tắc “một phát triển thành ba” trong hệ thống kỹ thuật của bộ môn…

Hơn một thập kỷ qua, VVN lại có thêm một số bài nhu khí công quyền dành cho tất cả các võ sinh và các bài liên hoàn đối luyện dành cho người lớn tuổi bao gồm những động tác nhẹ nhàng và không té ngã.

Không ngừng được bổ xung trong vòng 40 năm qua, hệ thống đòn thế, bài bản tay không và cả vũ khí (đao, kiếm, côn, búa, mã tấu, tay thước, đao, đại đao…) của VVN vừa mang tính truyền thống Việt Nam vừa mang tính hiện đại.

Website võ thuật Thiều gia xin trân trọng giới thiệu.