Chuyện Xưa Tích Cũ
Về mấy chữ "Hán Tự" trong thành nhà Hồ...
Zhuangzhu Shao
Thăm di tích nhà Hồ, phát hiện một số bản dịch các ký tự trong di chỉ như gạch, văn bia (để tại phòng trưng bầy trong bảo tàng thành nhà Hồ) bị dịch sai, dịch bỏ sót, dịch không nhất quán...
Ví dụ:
Trong bài thơ của Thiên Nam Động Chủ (tức vua Lê Thánh Tông) đề tại bia trong thành nhà Hồ, phần phiên âm Hán Việt dịch sai chữ “chuy” thành chữ “chùy”; chữ “thắng” viết thành “thăng”; chữ “vọng cùng” tức ngó, nhìn khắp… viết thành “vọng cung”; và sai sót đặc biệt nghiêm trọng ấy là thiếu mất chữ “vô”, điều này khiến cho bài thơ bỗng trở nên… cụt lủn !
Ảnh chụp tại phòng trưng bày trong bảo tàng
Nguyên văn phần Hán tự (do Zhuangzhu shao dịch):
Thần chuy quỉ phác vạn trùng san
Hư thất cao song vũ trụ khoan
Thế thượng công danh đô thị mộng
Hồ trung nhật nguyệt bất thắng nhàn
Hoa Dương long hóa huyền châu trụy
Bích lạc tuyền lưu bạch ngọc hàn
Ngã dục thừa phong lăng tuyệt đỉnh
Vọng cùng vân hải hữu vô gian.
Bản dịch tại bảo tàng:
Thần chùy quỉ phác vạn trùng san
Hư thất cao song vũ trụ khoan
Thế thượng công danh đô thị mộng
Hồ trung nhật nguyệt bất thăng nhàn
Hoa Dương long hóa huyền châu trụy
Bích lạc tuyền lưu bạch ngọc hàn
Ngã dục thừa phong lăng tuyệt đỉnh
Vọng cung vân hải hữu gian.
Những chỗ dịch sai, thiếu...
Võ sư Thiều Ngọc Sơn (Zhuangzhu shao) trước cổng thành nhà Hồ
Thôn Văn Bắc, ngày 10.12.2013
Bài và ảnh: Võ sư Thiều Ngọc Sơn